Kopalnia siarki w Baszni Dolnej

Kopalnia siarki w Baszni Dolnej to pierwsza i do tej pory jedyna kopalnia tego surowca zlokalizowana poza zagłębiem tarnobrzesko-staszowskim. W latach 1976-1993 w Baszni Dolnej działa już kopalnia siarki, która wskutek ogólnoświatowego kryzysu ekonomicznego, zmiany koniunktury oraz załamania poleskiego rynku siarkowego zakończyła swoje działanie w 1993 roku.

Skuteczna reaktywacja nastąpiła dopiero w 2011 roku, w wyniku rozwoju przemysłu, pojawienia się nowoczesnych technologii i nowych potrzeb na rynku. Reaktywacją kopalni Basznia zajął się prywatny inwestor Prezes Kopalń Dolomitu – obecnie grupa PBI. Powołana w styczniu 2011 spółka Polska Siarka przystąpiła do działania. Po wielu żmudnych procesach i przygotowaniach początkiem 2017 roku rozpoczęto pierwsze prace budowlane, natomiast w maju 2019 roku Kopalnia Basznia II rozpoczęła działalność operacyjną.

Proces pozyskiwania siarki

Wydobywanie siarki w Baszni prowadzone jest z pomocą najnowocześniejszych technologii. Siarka produkowana jest z użyciem technologii podziemnego wytopu Frasha. Polega ona na tym, że przez otwór eksploatacyjny, przez który prowadzą piony techniczne z rurami, podawana jest przegrzana woda technologiczna, tak zwana woda złożowa. Ma ona temperaturę 165 stopni i podwyższone ciśnienie. Właściwości fizykochemiczne siarki takie jak temperatura topnienia wynosząca 120 stopni, a także jej hydrofobowość oraz ciężar właściwy dwukrotnie większy od wody wykorzystywane są do podgrzewania złóż siarki. Woda złożowa oddaje ciepło do złóż siarki, a następnie odbierana jest przez otwory sąsiednie, po czym w 100% zwracana jest do uzdatnienia i ponownego podgrzania. Podczas wydobycia używana jest też druga kolumna techniczna umieszczona w otworze eksploatacyjnym. Jej zasięg jest głębszy i dzięki właściwości różnicy ciężarów, służy do wydobycia siarki na zewnątrz. Trzecia kolumna techniczna z kolei służy do podawania powietrza o odpowiednim ciśnieniu, które służy jako swoista powietrzna winda.

Zastosowanie siarki

Siarka znajduje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. W wyższych temperaturach dobrze reaguje i łatwo łączy się z innymi pierwiastkami. Siarkę wykorzystuje się do produkcji kwasu siarkowego, d produkcji zapałek, prochu strzelniczego, wulkanizacji kauczuku oraz produkcji ultramaryny. Siarka stosowana jest również jako środek zwalczający pleśń. W przemyśle sadowniczym i ogrodniczym siarka stosowana jest przy produkcji nawozów, oprysków i odżywek dla roślin. Siarka jest też powszechnie stosowana w kosmetyce. Wykazuje ona dużą skuteczność w leczeniu chorób skóry, a także dobrze wpływa na kondycję włosów, skóry i paznokci. Z tego powodu używana jest do produkcji różnego rodzaju szamponów, a także kosmetyków przeciwko starzeniu się skóry. W kosmetyce głównie stosowana jest siarka bezpostaciowa i koloidalna, zwykle używa jej się w formie maści, zasypek i emulsji. Często stosowane są również w przemyśle kosmetycznym różne związki siarki takie jak sole tlenowe kwasów siarkowych.