Zakres immunitetu formalnego i materialnego w Polsce

Opublikowane przez ekipeo 17/11/2015 0 Komentarzy 9127 odsłon

Pojęcie immunitetu wywodzi od łacińskiego słowa immunitas, terminu oznaczającego „uwolnienie od obciążeń”. Zgodnie z definicją, immunitet to prawna instytucja, która polega na wyłączeniu konkretnej osoby od stosowania wobec niej wybranych przepisów prawa. Oznacza to, iż osoba, która takowy immunitet posiada, nie musi przestrzegać niektórych przepisów praw, do przestrzegania których są zobowiązani inny obywatele, oraz zostaje zwolniona z ponoszenia odpowiedzialności karnej za określone działania. Wyróżnia się dwa rodzaje immunitetu: immunitet materialny i immunitet formalny.

Prawo - immunitet

Immunitet formalny a immunitet materialny

Immunitet formalny, zwany również osobistym, posiadają głównie parlamentarzyści oraz wysocy urzędnicy państwowi. Polega on na ograniczeniu odpowiedzialności za czyny zabronione. Oznacza to, iż osoba posiadająca immunitet formalny nie może zostać aresztowana (wyjątek stanowi przypadek, kiedy taka osoba zostanie przyłapana na popełnianiu czynu zabronionego). Jak jednak podkreśla ekspert z serwisu https://www.profinfo.pl/strefa-studenta: „Immunitet formalny jest przyznawany wyłącznie na okres sprawowania swojej funkcji i w szczególnych przypadkach może zostać uchylony przez izbę parlamentu, do której należy parlamentarzysta, lub Sejm, jeśli sprawa dotyczy osoby niebędącej parlamentarzystą”.

Immunitet materialny dotyczy natomiast głównie parlamentarzystów oraz radnych i uniemożliwia pociągnięcie ich do odpowiedzialności za działania związane z wykonywaniem swojego mandatu. Jednocześnie ten rodzaj immunitetu nie zwalnia parlamentarzysty z odpowiedzialności za popełnione czyny, które nie dotyczą wykonywanego mandatu. Immunitet ten jest niezbywalny i chroni konkretną osobę nawet po utracie mandatu.

Immunitet w Polsce

Konstytucja RP gwarantuje polskim parlamentarzystom zarówno immunitet formalny (art. 105 ust. 2 i 3 konstytucji), jak i materialny (art. 105 ust. 1 konstytucji). Immunitet materialny umożliwia parlamentarzystom swobodne zabieranie głosu podczas posiedzeń parlamentu oraz głosowanie zgodne z własnym sumieniem. Za te czynności parlamentarzysta nie może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej – zarówno w trakcie trwania jego mandatu, jak i w momencie jego utraty.

Immunitet formalny chroni natomiast parlamentarzystów przed możliwością pociągnięcia ich do jakiejkolwiek odpowiedzialności karnej w trakcie trwania ich mandatu. Również w sytuacji, kiedy przed objęciem mandatu, przeciwko posłowi zostało wszczęte postępowania karne, zostaje ono zawieszone aż do momentu utracenia przez niego mandatu. Pociągnięcie posła do odpowiedzialności jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy Sejm lub Senat podejmie decyzję o uchyleniu mandatu konkretnego parlamentarzysty. Należy podkreślić, iż immunitet formalny to instytucja, która wciąż budzi liczne kontrowersje i posiada wielu zwolenników, ale również przeciwników stosowania tego przywileju.

Dodaj Komentarz