Rodzaje skał

Opublikowane przez Redakcja 14/01/2011 Comments are off 2237 odsłon

Nasza planeta bogata jest wiele rożnych skał, które mają swoje zastosowania. Niektóre są twarde i ciężkie w obróbce, inne natomiast miękkie i stosunkowo łatwo można je kształtować. Każdą też cechuje indywidualna odporność na czynniki zewnętrzne. Wyróżnić można trzy główne rodzaje skał w zależności od ich pochodzenia.

Pierwsze są to skały magmowe, do których należą: granit, dioryt, sjenit. Podczas ich powstawania magma krystalizuje się w głębi ziemi lub przedostaje się przez litosferę na jej powierzchnię, po czym zastyga. Z tej racji można je podzielić na głębinowe i wylewne. Te pierwsze, jak sama nazwa mówi powstają głęboko w Ziemi, gdzie zachodzą powolne procesy zastygania. Ich struktura jest jawnokrystaliczna, co oznacza, że gołym okiem widać na nich minerały. Są ciężkie, a przy tym bardzo twarde i wytrzymałe.

Proces powstawania skał z drugiej grupy – wylewnych, również zaczyna się jeszcze pod powierzchnią Ziemi, gdzie powoli się krystalizowały i stygły, jednak główny proces zachodzi już na niej. Gwałtowny wybuch wyrzucił je na powierzchnię, po czym tak szybko zastygły, że nie było czasu na wykształcenie się kryształów. Dlatego też są to skały skrytokrystaliczne. Przykładem takiej skały jest porfir. Można również wyróżnić skały kwaśne: granit i zasadowe: gabro.

Kolejny rodzaj to skały osadowe, które z kolei dzielą się na organiczne, chemiczne i okruchowe. Szczątki roślinne lub zwierzęce, jak również ich działalność, wpływają na powstawanie skał organicznych. Do przykładów można zaliczyć znany wszystkim węgiel kamienny lub brunatny, asfalt naturalny, ale też ropę naftową czy kredę piszącą. Skały chemiczne natomiast powstają poprzez wytrącanie się minerałów, np. podczas parowania wód morskich i zaliczyć do nich można sól kamienną i potasową, czy gips.

Ostatnią grupą skał osadowych są skały okruchowe. Powstają one podczas erozji lub wietrzenia innych skał i dzielą się na luźne, kiedy okruchy nie są ze sobą powiązane i na zwięzłe, kiedy są ze sobą scementowane. Do najpopularniejszych przykładów można zaliczyć piaskowiec, żwir, less czy glinę.

Ostatnim rodzajem skał są skały metamorficzne, czyli przeobrażone. W zależności o czynnika przeobrażającego, wyróżnia się trzy rodzaje metamorfizmu. Wysoka temperatura wspomaga metamorfizm kontaktowy, czyli proces zetknięcia się skały z magmą. Powstaje, np. marmur wapienny. Wysokie ciśnienie działa przy metamorfizmie dynamicznym i tak powstają, np. łupki. Oba te czynniki natomiast biorą udział w metamorfizmie regionalnym, kiedy powstaje tworzony z granitu gnejs.

Poszczególne skały mają swoje dziedziny, w których się najlepiej sprawdzają. Skały magmowe i przeobrażone, dzięki swojej odporności wykorzystywane są w budownictwie. Skały osadowe w ceramice. Energetyka korzysta z węgla kamiennego i brunatnego oraz ropy naftowej. Przemysł spożywczy z soli kamiennej, bez której wielu ludzi nie wyobraża sobie jedzenia. Jak widać, człowiek potrafił świetnie wykorzystać skały, które dała mu Ziemia. Nie wspominając, że niektóre skały wytwarza sam, np. aglomarmur.

Comments are closed.