Gdy działka nie posiada dostępu do drogi? Służebność drogi koniecznej w świetle polskiego prawa

Kupiłeś działkę i zamierzasz rozpocząć budowę domu, ale problemem jest bezpieczny i wygodny dojazd do niej? To jeszcze nic straconego. Dostęp do drogi publicznej możesz uzyskać dzięki porozumieniu z właścicielami sąsiednich działek. Jednak, gdy i ten sposób zawiedzie, rozwiązaniem jest udanie się do sądu.

W porozumieniu z sąsiadami

Dostęp do drogi publicznej to jedno z najważniejszych kryteriów atrakcyjności działki i jedna z kluczowych kwestii, którymi powinniśmy się kierować podczas jej wyboru. Zdarza się jednak, że posiadana lokalizacja takiego dostępu nie posiada. W takim wypadku w pierwszej kolejności należy udać się do sąsiadów i spróbować załatwić sprawę polubownie. Warto pamiętać, aby dokonane ustalenia poświadczał odpowiedni dokument. Będzie nim sporządzona przez strony umowa w formie aktu notarialnego, która pomoże uniknąć przyszłych nieporozumień i ściśle określi obowiązki i prawa oraz zakres użytkowania wytyczonej drogi.

Gdy sąsiedzi nie wyrażają zgody

Dobrzy i wyrozumiali sąsiedzi to skarb. Nie zawsze możemy jednak na ich liczyć. Co, gdy właściciele sąsiednich działek sprzeciwiają się budowie koniecznego szlaku komunikacyjnego? W takim wypadku należy udać się do sądu z wnioskiem o ustanowienie służebności drogi koniecznej. Zasady i warunki domagania się takiego prawa ustala kodeks cywilny.

Ustawa jasno wskazuje, że każda nieruchomość powinna mieć dostęp do drogi publicznej, którą są drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. O prawo do budowy dojazdu możemy ubiegać się także wtedy, gdy ten istniejący zagraża bezpieczeństwu ruchu lub jest nieodpowiedni.

Ile kosztuje ustalenia służebności drogi?

Warto pamiętać, że służebność drogi dojazdowej dotyczy gruntu, a nie osoby. Oznacza to, że z drogi mogą korzystać wszyscy zainteresowani dojazdem do określonej działki, nie tylko jej właściciel. Ten ostatni musi liczyć się jednak z odpowiednimi kosztami poniesionymi na rzecz osoby udostępniającej własny teren. Kwota nie jest ściśle ustalona, ale powinna wynosić równowartość strat właściciela obciążonej nieruchomości, które ten poniósł w zawiązku z utratą część swoich uprawnień. Do podanej kwoty doliczyć należy także podatek od czynności cywilnoprawnych. Wynosi on 1% od wartości świadczeń ustanowionych za cały okres trwania służebności.

Jak domagać się swoich praw?

Najlepszym sposobem na zapewnienie sobie wygodnego dojazdu do działki jest porozumienie stron i zawarcie umowy potwierdzającej dokonane ustalenia. Gdy to jednak nie jest możliwe, należy udać się do sądu. Odpowiedni wniosek, zawierający proponowany przebieg drogi, wynagrodzenie i umotywowanie zaistnienia konieczności jej zbudowania, należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla lokalizacji działki. Dokument ponadto powinien zawierać wykaz wszystkich działek, przez które będzie przebiegać planowana droga i odpisy dla wszystkich zainteresowanych.

Zanim zdecydujemy się na drogę sądową, warto jednak rozważyć wszystkie inne możliwości. Złe relacje z sąsiadami z pewnością nie ułatwią korzystania z wymarzonej nieruchomości.